Zanieczyszczenie powietrza, ryzyka zawodowe, nadwaga i otyłość to najważniejsze czynniki ryzyka, wpływające na rozwój chorób onkologicznych w naszym kraju. Warto o tym pamiętać szczególnie w Światowym Dniu Walki z Rakiem, przypadającym 4 lutego. Świadomość ta jest istotna dla refleksji na temat ograniczenia tych czynników i podejmowania działań kontrolnych, mających na celu wczesną diagnozę tego rodzaju schorzeń.
Nadwaga i otyłość to od lat jedne z głównych przyczyn rozwoju nowotworów. Szczególnie dotyczy to raka piersi, jelita grubego i trzustki. Wysoki poziom zanieczyszczeń powietrza również zwiększa ryzyko zachorowania na różne rodzaje nowotworów, w tym raka płuc. W ograniczeniu ryzyka zachorowania prócz zdrowej diety z odpowiednim udziałem owoców i warzyw oraz produktów pełnoziarnistych, a także ograniczeniem tłuszczów pomaga też regularna aktywność fizyczna. Przydatne są badania i profilaktyka oraz eliminacja stresu. Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka skóry, warto unikać nadmiernego opalania się i stosować kremy z filtrem UV.
Powinniśmy pamiętać, że wczesne wykrycie nowotworu znacząco zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Dlatego zachęcamy do regularnych badań profilaktycznych i konsultacji z lekarzami, jeśli tylko zauważymy niepokojące objawy. Warto też korzystać z badań przesiewowych, bo w wielu wypadkach choroby we wstępnej fazie rozwijają się bezobjawowo.
Do skorzystania z tzw. szybkiej ścieżki onkologicznej, umożliwiającej szybszy dostęp do diagnostyki i leczenia uprawnia Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DILO). Dotyczy to jedynie placówek, które mają podpisany kontrakt z NFZ na pakiet onkologiczny. Kartę taką może wystawić lekarz POZ, a także specjalista. W roku 2024 w Poradni Podstawowej Opieki Zdrowotnej MCM zostały wystawione 23 karty DILO. Pacjenci zostali skierowani na diagnostykę do poradni specjalistycznych. W poradniach specjalistycznych spółki jest możliwość wystawienia karty DILO, natomiast Mościckie Centrum Medyczne nie posiada umowy z NFZ na realizację tego rodzaju badań.
